Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΣΠΗΛΑΙΟΥ- ΠΛΑΤΩΝ / The Allegory of the Cave - Plato

Ο μύθος του σπηλαίου παρουσιάζει τη σχέση των ανθρώπων προς τις βαθμίδες του πραγματικού κόσμου, σε συνάρτηση με τον βαθμό γνώσης που αυτοί κατέχουν. 

Κάποτε, κάποιοι άνθρωποι, από παιδιά, ήταν αλυσοδεμένοι σε ένα σπήλαιο.. Πίσω τους έκαιγε μια φωτιά και οι φυλακισμένοι μπορούσαν να παρατηρούν μόνο σκιές, στον βράχο, πιστεύοντας ότι αυτός είναι ο πραγματικός κόσμος...

(Οι δεσμώτες συμβολίζουν τους καθημερινούς ανθρώπους.)

Μια μέρα, ένας φυλακισμένος, απελευθερώνεται και μετά από μια κοπιαστική ανάβαση, βγαίνει έξω απτή σπήλια..

Βλέπει τη φύση , τα αντικείμενα , τον ήλιο και ενθουσιάζεται , γιατί αντιλαμβάνεται , ότι τόσο καιρό έβλεπε μόνο τα αντίγραφα...

Επιστρέφει και διηγείται στους συγκρατούμενους τους την συγκλονιστική εμπειρία, αυτοί, όχι μόνο δεν τον πιστεύουν , αλλά και τον απειλούν και να σταματήσει...

(Όλο αυτό συμβολίζει , ότι η αληθινή γνώση, προέρχεται από τη σκέψη.. Και όχι από την αληθινή όραση..)

Οι περισσότεροι άνθρωποι, προτιμούν τις σκιές, από τον πραγματικό κόσμο.. Οι περισσότεροι άνθρωποι, δηλαδή, είναι σαν φυλακισμένοι, προτιμώντας να κοιτούν τον κόσμο της ύλης, άρα βλέπουν μόνο σκιές... και αντίγραφα...

Αυτοί που απέδρασαν έκαναν ένα κοπιαστικό ταξίδι, έφτασαν στην πραγματική γνώση, και αντίκρισαν την αληθινή πηγή τους φωτός.. τον ''ήλιο''...

Ο μύθος είναι μια πολλαπλή αλληγορία. Μέσω αυτού ο Πλάτωνας αναπτύσσει τον δικό του κόσμο ιδεών. Αφενός, παραθέτοντας τα στοιχεία (βαθμίδες) που μπορούν να καταρτίσουν ένα δημοκρατικό κράτος, αφετέρου μέμφεται τη ζωή μέσα σε συγκεκριμένες συνθήκες όπου ο άνθρωπος οχυρώνεται σε ένα προσωπικό σύμπαν ( το προσωπικό σύμπαν είναι η σπηλιά) με τους νόμους, τη θρησκεία και τους κανόνες αδιαφορώντας για την ευρύτητα του πνεύματος που υπάρχει έξω από αυτές τις συνθήκες (η ευρύτητα του πνεύματος είναι ο ήλιος που υπάρχει έξω από την σπηλιά και οι εντός της σπηλιάς φοβούνται να αντικρίσουν γιατί τα μάτια τους συνήθισαν στο σκοτάδι και άμα δουν το δυνατό φως του ήλιου –της αλήθειας- θα τυφλωθούν. Μάλλον φοβούνται ότι θα τυφλωθούν γιατί τυφλοί είναι μέσα. Είναι ο ίδιος φόβος που καλλιεργούν οι ιθύνοντες προς τους υποτακτικούς).


Δεσμώτες είναι οι ακαλλιέργητοι, απαίδευτοι, (όχι αμόρφωτοι όπως υποστηρίζουν πολλοί, ή αμόρφωτοι με την έννοια αυτών που έχουν μόνο τη μόρφωση του σχολίου, χωρίς να έχουν κάνει τις προσωπικές αναζητήσεις) που έχουν αλυσοδεθεί από την παιδική τους ηλικία και βλέπουν μόνο το βάθος της σπηλιάς, τίποτε άλλο.

Γνωρίζουν μόνο την γνώση που τους έχουν υποβάλει.

Ο Πλάτωνας γράφοντας αυτό το μεγαλειώδες αλληγορικό έργο που είναι ενταγμένο στην «Πολιτεία» ως το έβδομο βιβλίο, της ακτινογραφεί την κοινωνία και τον άνθρωπο, τη φύση και τους νόμους. Στους αιώνες που πέρασαν από τότε που γράφτηκε δοθήκαν δεκάδες ερμηνείες, αλλά αυτό που μένει κοινό σε όλους είναι το καταναγκαστικό σκοτάδι που επιβάλουν στους ανθρώπους από την ώρα που γεννιούνται ενταγμένοι σε μια κοινωνία που έχει ως δεδομένο την σκλαβιά τους και υπηρέτηση των ανωτέρων οι οποίοι προκύπτουν από μια ιεραρχία που ατσαλώνει το επίσημο κράτος με νόμους, καθαγιάζει η θρησκεία και επιβάλει ο φόβος και με τους δύο.

Share this post :